Ο φροντιστής ως φροντιστής του εαυτού του

Ο φροντιστής ενός καρκινοπαθούς, ο άνθρωπος δηλαδή που επωμίζεται από τα διαδικαστικά μέχρι και την συναισθηματική στήριξη του ασθενούς,  τις περισσότερες φορές βάζει τον εαυτό του σε δεύτερη μοίρα. Πρωταγωνιστής της ζωής του είναι ο ασθενής κι η μάχη που δίνει εκείνος με τον καρκίνο. Είναι σύνηθες στην ομάδα να ακούμε την φράση «νιώθω πολύ εγωιστής/εγωίστρια αν κοιτάξω τον εαυτό μου, ενώ εκείνος/εκείνη μπορεί να πεθάνει». Είναι όμως πολύ σημαντικό να υπενθυμίζουμε σε αυτούς τους ανθρώπους ότι αν δεν φροντίσουν πρωτίστως τον εαυτό τους δεν θα έχουν την ενέργεια, την αντοχή και το ψυχικό σθένος να φροντίσουν και τον καρκινοπαθή.

Μερικοί τρόποι λοιπόν, για να φροντίσουν οι φροντιστές τον εαυτό τους είναι:

• Να προσπαθήσουν να βρουν και άλλους που θα αναλάβουν σταθερά ένα μέρος των καθηκόντων τους. Μπορεί αυτά τα καθήκοντα να έχουν άμεση σχέση με τον ασθενή, αλλά μπορεί και να αφορούν τους ίδιους (πχ. ο παππούς να πηγαίνει τα παιδιά στο σχολείο για να μένει η μαμά σπίτι με τον καρκινοπαθή μπαμπά).

• Να ζητάνε βοήθεια από τον περίγυρό τους όταν κι όποτε το χρειαστούν. Εδώ μιλάμε για πιο συγκεκριμένες καταστάσεις, όπου για παράδειγμα θα ζητήσει κάποιος την βοήθεια ενός φίλου μια φορά στο τόσο.

• Να παίρνουν απόσταση από τον ασθενή, αν είναι δυνατόν ακόμα και για λίγες μέρες, ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Αν δεν είναι εφικτό, να παίρνουν μικρότερες και συχνότερες ανάπαυλες όπου να αλλάζουν περιβάλλον, παραστάσεις, καταστάσεις και να αφήνουν, έστω και για λίγο, τον καρκίνο έξω από την ζωή τους. Να διαλέγουν να συναντηθούν με ανθρώπους που αισθάνονται άνετα και οικεία μαζί τους ώστε να μπορούν να είναι ο εαυτός τους και να συζητάνε ότι τους απασχολεί.

• Να βρίσκουν χρόνο σε καθημερινή βάση για τον εαυτό τους κάνοντας πράγματα που τους αρέσουν. Ακόμα και μικρά, απλά πράγματα είναι πολύ σημαντικά όταν το άτομο ζει τόσο δύσκολες καταστάσεις.

• Να βρουν τρόπους να περνάνε ευχάριστο χρόνο μαζί με τον ασθενή. Είναι αρκετά σύνηθες να δυσκολεύονται σε αυτό το κομμάτι, ο θάνατος που χτυπάει την πόρτα δεν τους αφήνει να χαρούν, να γελάσουν, να ζήσουν. Όμως αυτό που τους τονίζω είναι ότι δεν έχει πεθάνει ακόμα, οπότε μην συμπεριφέρεστε σα να έχει. Είναι ακόμα ζωντανός, δίπλα σας, κι έχετε την ευκαιρία να γεμίσετε την φαρέτρα σας με πολλές ακόμα όμορφες στιγμές.

• Να προσπαθήσουν να διατηρήσουν μια καλή σωματική κατάσταση. Το βασικό είναι η ξεκούραση κι ο ύπνος και βεβαίως η διατροφή κι η άσκηση. Αν οι σκέψεις κι ο φόβος εμποδίζουν την χαλάρωση ή τον ύπνο, υπάρχουν πλέον πολλές τεχνικές, από το πιο απλό να ακούσεις μουσική και να κάνεις ένα μπάνιο, μέχρι ασκήσεις αναπνοής ή διαλογισμός κ.ά. που μπορούν να δοκιμάσουν και να βρουν ποια έχει για εκείνους τα καλύτερα αποτελέσματα.

Λήδα Κοφινά

Συντονίστρια Ομάδας Φροντιστών ΚΕΦΙ

ΒΑ Psychology – Ψυχοθεραπεύτρια