Ο ρόλος της διατροφής στην πρόληψη του καρκίνου

O καρκίνος είναι μία από τις κύριες αιτίες θανάτου παγκοσμίως, καθώς χαρακτηρίζεται από ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό κυττάρων και μπορεί να προσβάλει κάθε ιστό και όργανο του σώματος. Ωστόσο, το Παγκόσμιο Ταμείο Έρευνας για τον Καρκίνο (WCRF) αλλά και το Αμερικανικό Ινστιτούτο Έρευνας για τον Καρκίνο (AICR) ανακοινώνουν πως ποσοστό της τάξεως του 30%-40% όλων των μορφών καρκίνων που εκδηλώνονται, σχετίζεται με τη διατροφή, τη μειωμένη σωματική δραστηριότητα, την παχυσαρκία και με άλλους παράγοντες, που βρίσκονται σε απόλυτη συνάρτηση με τον τρόπο ζωής μας και συνεπώς θα μπορούσαν να αλλάξουν, ώστε οι μορφές αυτές να προληφθούν.

Πρόληψη και συμβουλές για τη διατροφή σας.

Διατηρήστε ένα υγιές σωματικό βάρος.

Τα νεότερα επιστημονικά δεδομένα, αναδεικνύουν τη σημασία του σωματικού βάρους στους παράγοντες που διαμορφώνουν τον κίνδυνο για την εκδήλωση διαφόρων μορφών καρκίνου. Σύμφωνα με επιδημιολογικές μελέτες, υπάρχουν ισχυρά αποτελέσματα που δείχνουν ότι μεγαλύτερο ποσοστό σωματικού λίπους, μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του οισοφάγου, παχέος εντέρου, μαστού, ήπατος, ενδομήτριου και νεφρού.

Ο στόχος για το σωματικό σας βάρος πρέπει να επικεντρώνεται σε δύο σημεία:

Συνιστάται να επιδιώκετε ένα υγιές βάρος με Δείκτη Μάζα Σώματος (ΔΜΣ) μεταξύ 18,5-24,9kg /m2 για τους ενήλικες.

Περιφέρεια μέσης κάτω από 94 εκατοστά για τους άνδρες και κάτω από 80 εκατοστά για τις γυναίκες.

Προτιμήστε ολικής αλέσεως υδατάνθρακες, λαχανικά, φρούτα και όσπρια

Συμπεριλάβετε τουλάχιστον 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα.

Τα σιτηρά ολικής αλέσεως έχουν συσχετισθεί με μειωμένο κίνδυνο του παχέος εντέρου, του γαστρεντερικού σωλήνα και του ενδομητρίου.

Τα φρούτα και τα λαχανικά περιέχουν ουσίες, όπως Βιταμίνες C και Ε, καροτενοειδή, φλαβονοειδή κ.α, που έχουν αντιοξειδωτική, αντιφλεγμονώδη και ανοσοδιεγερτική δράση. Πολυάριθμες επιδημιολογικές μελέτες προτείνουν ότι η κατανάλωση λαχανικών και φρούτων μειώνει των κίνδυνο καρκίνου της στοματικής κοιλότητας, του οισοφάγου, του στομάχου και του παχέος εντέρου.

Καταναλώστε τουλάχιστον 30 γραμμάρια φυτικών ινών ημερησίως.

Έρευνες έδειξαν ότι η επαρκής κατανάλωση φυτικών ινών, συνδέεται με μείωση του κινδύνου εμφάνισης ορισμένων τύπων καρκίνου, ιδιαίτερα του παχέος εντέρου και του ορθού.

Περιορίστε το κόκκινο κρέας, τα αλλαντικά και το πρόχειρο φαγητό (fast food).

Έρευνες έχουν δείξει ότι η συχνή κατανάλωση του κόκκινου κρέατος και αλλαντικών σχετίζεται με εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου και πιθανώς του στομάχου.

Μειώστε την κατανάλωση τους, χωρίς να ξεπερνάτε τα 500 γραμμάρια μαγειρεμένου κόκκινου κρέατος και αλλαντικών τη βδομάδα.

Μεγάλες ποσότητες κατανάλωσης πρόχειρου φαγητού και άλλων επεξεργασμένων τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά, άμυλα ή σάκχαρα αποτελούν αιτία αύξησης βάρους και κατά συνέπεια κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.

Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ.

Η πρόσληψη αλκοόλ σε μεγάλες ποσότητες αυξάνει τον κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου του στόματος, του φάρυγγα, του λάρυγγα, του οισοφάγου, του ήπατος, του μαστού, του παχέος εντέρου και του ορθού.

Περιορισμός (αν δεν υπάρχει πλήρης αντένδειξη) σε ένα ποτήρι την ημέρα για τις γυναίκες και μέχρι δύο για τους άνδρες.

Περιορίστε τα ζαχαρούχα ποτά.

Η τακτική κατανάλωση ποτών με επιπρόσθετη ζάχαρη προκαλεί αύξηση του βάρους, που μπορεί να οδηγήσει στην παχυσαρκία. Το μεγαλύτερο σωματικό λίπος είναι η αιτία πολλών καρκίνων και για αυτό συστήνεται να πίνετε κυρίως νερό και ποτά χωρίς ζάχαρη.

Η παχυσαρκία χαρακτηρίζεται ως νόσος από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).

Η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του οισοφάγου, του μαστού, του παχέoς εντέρου και του ενδομητρίου.

Η κεντρική παχυσαρκία έχει συσχετισθεί με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού και του παχέος εντέρου.

Μην ξεχνάτε!

Αυξήστε τη σωματική σας δραστηριότητα.

Σύμφωνα με μελέτες, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η σωματική δραστηριότητα προστατεύει από καρκίνους του παχέος εντέρου, του μαστού και του ενδομήτριου.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει στους υγιείς ενήλικες να συμμετέχουν σε τουλάχιστον 150 λεπτά αερόβιας σωματικής άσκησης μέτριας έντασης ή τουλάχιστον 75 λεπτά έντονης αερόβιας σωματικής δραστηριότητας κατά τη διάρκεια της εβδομάδας.

Διατροφική συμβουλευτική

Αξιολόγηση της διατροφικής κατάστασης του ασθενούς.

Ενημέρωση για τις πιθανές παρενέργειες της θεραπείας και την πρόσληψη θρεπτικών συστατικών.

Υπολογισμός των ενεργειακών αναγκών και των αναγκών σε θρεπτικά συστατικά.

Είναι χρήσιμο οι ασθενείς να διατηρήσουν ένα ημερολόγιο αναφοράς με τα διατροφικά προβλήματα, που μπορεί να προκύπτουν.

Επαναξιολόγηση σε τακτά χρονικά διαστήματα, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της θεραπείας (σωματικό βάρος, διατροφή, χρήση σκευασμάτων ειδικής διατροφής κ.α.)

Συμπερασματικά, ενώ η διατροφή και η απώλεια βάρους είναι καίριας σημασίας για την πρόληψη του καρκίνου, ο συνδυασμός μιας καλής διατροφής με άλλες υγιεινές συνήθειες μπορεί να μειώσει περαιτέρω τον κίνδυνο. Για το λόγο αυτό, εάν θέλετε να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, δώστε λίγη μεγαλύτερη προσοχή στη σωστή διατροφή, τη σωματική άσκηση, αλλά και τη διατήρηση του σωματικού σας βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα.

Και μην ξεχνάτε να αποφεύγετε το κάπνισμα!

Σοφία Βαϊοπούλου, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος Msc.