Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης είναι ένας τύπος καρκίνου που αναπτύσσεται από τα κύτταρα που αποτελούν την εσωτερική επένδυση της ουροδόχου κύστης. Η ουροδόχος κύστη είναι μέρος του ουροποιητικού συστήματος, το οποίο φιλτράρει τα απόβλητα από το αίμα και παράγει ούρα. Εκτός από την ουροδόχο κύστη, το ουροποιητικό σύστημα περιλαμβάνει τα νεφρά, τους ουρητήρες και την ουρήθρα.

Τα νεφρά φιλτράρουν το αίμα και παράγουν ούρα, τα οποία μεταφέρονται στην ουροδόχο κύστη από τους ουρητήρες. Η ουροδόχος κύστη αποθηκεύει τα ούρα μέχρι να εκκενωθούν μέσω της ουρήθρας.

Η ουροδόχος κύστη έχει τέσσερα στρώματα:
1) Ουροθήλιο (βλεννογόνος) – επενδύει την ουροδόχο κύστη και τεντώνεται καθώς η κύστη γεμίζει. Εμποδίζει επίσης την απορρόφηση των ούρων πίσω στην κυκλοφορία.
2) Χοριακή στιβάδα του βλεννογόνου – ένα λεπτό στρώμα συνδετικού ιστού
3) Μυϊκή στιβάδα – ένα στρώμα μυϊκού ιστού
4) Λιπώδης συνδετικός ιστός – διαχωρίζει την ουροδόχο κύστη από άλλα γειτονικά όργανα του σώματος

Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου της ουροδόχου κύστης είναι ουροθηλιακά καρκινώματα, τα οποία προέρχονται από τα κύτταρα του ουροθηλίου, στη συνέχεια αναπτύσσονται και εξαπλώνονται στα άλλα στρώματα. Οι σπανιότεροι τύποι καρκίνου της ουροδόχου κύστης περιλαμβάνουν το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα (από την πλακώδη μεταπλασία του ουροθηλίου που μοιάζει με δέρμα και επενδύει την ουροδόχο κύστη) και το αδενοκαρκίνωμα (από κύτταρα που παράγουν βλέννα).
Αυτός ο οδηγός θα επικεντρωθεί στο ουροθηλιακό καρκίνωμα.

ΠΗΓΗ: ESMO. WHO BLADDER FACTS

Το πιο κοινό σύμπτωμα του καρκίνου της ουροδόχου κύστης είναι
η παρουσία αίματος στα ούρα χωρίς πόνο (Powles et al., 2022).

Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
• Επώδυνη ούρηση
• Πολύ συχνή ούρηση
• Πολύ ξαφνική ούρηση
• Απώλεια βάρους
• Πόνος στην πλάτη, στην κάτω κοιλιακή χώρα ή στα οστά
• Αίσθημα κούρασης και αδιαθεσίας

Θα πρέπει να δείτε το γιατρό σας εάν εμφανίσετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα. Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι αυτά τα
συμπτώματα μπορεί επίσης να εμφανιστούν σε άτομα που δεν έχουν καρκίνο της ουροδόχου κύστης. Μπορεί να προκληθούν από άλλες
καταστάσεις, για παράδειγμα μία ουρολοίμωξη.

ΠΗΓΗ: ESMO. WHO BLADDER FACTS

Έχουν ενοχοποιηθεί αρκετοί παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου της ουροδόχου κύστης.

Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι η ύπαρξη ενός παράγοντα κινδύνου αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι σίγουρα θα νοσήσετε. Ομοίως, το να μην έχετε κάποιο παράγοντα κινδύνου δεν σημαίνει ότι σίγουρα δεν θα αναπτύξετε καρκίνο.

Πολλοί παράγοντες κινδύνου έχουν αναγνωριστεί για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΥΞΗΣΟΥΝ ΤΟ ΡΙΣΚΟ

• Κάπνισμα
• Έκθεση σε αρωματικές αμίνες
• Έκθεση σε ιονίζουσα ακτινοβολία
• Υποτροπιάζουσες ή χρόνιες ουρολοιμώξεις
• Προηγούμενη θεραπεία για καρκίνο της ουροδόχου κύστεως
• Άλλες παθολογικές καταστάσεις όπως συστηματική σκλήρυνση ή η μεταμόσχευση νεφρού
• Οικογενειακό ιστορικό με καρκίνο ουροδόχου κύστεως
• Παχυσαρκία

Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την ανάπτυξη καρκίνου της ουροδόχου κύστης, αν και ο κάθε παράγοντας μπορεί να μην υπάρχει στον κάθε ασθενή.

Ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου της ουροδόχου κύστης είναι το κάπνισμα, το οποίο αντιπροσωπεύει περίπου το 50% των περιπτώσεων (Powles et al., 2022). Οι καπνιστές έχουν τέσσερεις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου της
ουροδόχου κύστης από τους ανθρώπους που δεν έχουν καπνίσει ποτέ. Τα άτομα με τον υψηλότερο κίνδυνο είναι εκείνα που καπνίζουν πολύ, άρχισαν το κάπνισμα σε νεαρή ηλικία ή έχουν καπνίσει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Περίπου τα μισά περιστατικά καρκίνου της ουροδόχου κύστης σχετίζονται με το κάπνισμα.

Η επαγγελματική έκθεση σε χημικές ουσίες όπως οι αρωματικές αμίνες και η επαγγελματική ή ιατρική έκθεση σε ιονίζουσα ακτινοβολία
μέσω προηγούμενης ακτινοθεραπείας για καρκίνο στη περιοχή της πυέλου, αποτελούν επίσης σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για
καρκίνο της ουροδόχου κύστης (Powles et al., 2022). Είναι σημαντικό ωστόσο να τονιστεί, ότι πολλοί άνθρωποι που αναπτύσσουν καρκίνο της ουροδόχου κύστης δεν έχουν κανέναν από τους γνωστούς παράγοντες κινδύνου.

ΠΗΓΗ: ESMO. WHO BLADDER FACTS

Η διάγνωση του καρκίνου της ουροδόχου κύστης βασίζεται στα αποτελέσματα των ακόλουθων εξετάσεων: Κλινική εξέταση

Εάν έχετε συμπτώματα καρκίνου της ουροδόχου κύστης, η αρχική εκτίμηση από τον γιατρό σας μπορεί να περιλαμβάνει μια γενική κλινική εξέταση με ψηλάφηση της κοιλιάς σας, δακτυλική ή κολπική εξέταση. Είναι πιθανό να χρειαστεί να κάνετε μια γενική εξέταση ούρων για να διαπιστωθεί εάν τα συμπτώματά σας μπορεί να οφείλονται σε ουρολοίμωξη. Επίσης, μια κυτταρολογική εξέταση των ούρων μπορεί να αναδείξει την παρουσία καρκινικών κυττάρων.

Κυστεοσκόπηση
Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει να κάνετε κυστεοσκόπηση. Αυτή η διαδικασία επιτρέπει στον γιατρό να δει μέσα στην ουροδόχο
κύστη σας, χρησιμοποιώντας ένα φως και κάμερα προσαρτημένη σε ένα λεπτό σωλήνα που εισάγεται στην ουροδόχο κύστη σας μέσω της ουρήθρας.

Μπορεί να είστε ξύπνιοι ή κοιμισμένοι κατά τη διάρκεια της κυστεοσκόπησης, ανάλογα με το είδος της διαδικασίας. Η εύκαμπτη
κυστεοσκόπηση χρησιμοποιεί ένα μαλακό, καμπυλωτό σωλήνα και γίνεται με τοπική αναισθησία, ενώ η άκαμπτη κυστεοσκόπηση
περιλαμβάνει ένα σκληρό, ευθύγραμμο σωλήνα και γίνεται συνήθως υπό γενική αναισθησία.

Κατά τη διάρκεια μιας κυστεοσκόπησης, ο γιατρός σας μπορεί να λάβει δείγματα (βιοψίες) από το τοίχωμα της ουροδόχου κύστης
για να ελέγξει για καρκινικά κύτταρα.

ΠΗΓΗ: ESMO. WHO BLADDER FACTS

Η θεραπεία σας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το στάδιο του καρκίνου σας.

Σταδιοποίηση
Ο όρος σταδιοποίηση χρησιμοποιείται για να περιγράψει την έκταση του καρκίνου συνολικά. Αυτό περιλαμβάνει το μέγεθος, τη θέση του και το εάν έχει εξαπλωθεί σε άλλα όργανα.

Εάν η κυστεοσκόπησή σας δείξει ότι έχετε καρκίνο της ουροδόχου κύστης, μπορεί να κάνετε αξονική τομογραφία (CT) ή / και μαγνητική τομογραφία (MRI) της ουροδόχου κύστης.

Η αξονική τομογραφία είναι μία εξέταση που χρησιμοποιεί ακτίνες Χ και επιτρέπει στους γιατρούς να δουν λεπτομερώς τα εσωτερικά σας όργανα. Η μαγνητική τομογραφία χρησιμοποιεί μαγνητικά πεδία και ραδιοκύματα για να παράγει λεπτομερείς εικόνες του εσωτερικού του σώματος.

Η αξονική ή / και μαγνητική τομογραφία επιτρέπει στο γιατρό να αξιολογήσει τη θέση και το μέγεθος του καρκίνου. Μπορεί επίσης να υποβληθείτε σε απεικόνιση του θώρακα, της κοιλιάς και της λεκάνης σας για να ελεγχθεί η πιθανή επέκταση του καρκίνου σε άλλα όργανα.

Μετά τη διάγνωση οι απεικονιστικές εξετάσεις μπορούν να δείξουν εάν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος.

ΠΗΓΗ: ESMO. WHO BLADDER FACTS

Ο γιατρός σας μπορεί να σας ρωτήσει εάν θα θέλατε να λάβετε μέρος σε μια κλινική μελέτη. Πρόκειται για μια ερευνητική μελέτη που
διεξάγεται σε ασθενείς προκειμένου (ClinicalTrials.gov, 2019):
• Να δοκιμαστούν νέες θεραπείες.
• Να εξεταστούν νέοι συνδυασμοί υφιστάμενων θεραπειών ή ο τρόπος με τον οποίο χορηγούνται για να γίνουν πιο αποτελεσματικές ή να μειωθούν οι παρενέργειες.
• Να συγκριθεί η αποτελεσματικότητα των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο των συμπτωμάτων.

Oι κλινικές μελέτες συμβάλλουν στη βελτίωση των γνώσεων σχετικά με τον Καρκίνο, βοηθούν στην ανάπτυξη νέων θεραπειών
και υπάρχουν πολλά οφέλη από τη συμμετοχή. Θα πρέπει να υποβληθείτε σε διάφορες εξετάσεις πριν εισέλθετε σε μία μελέτη και να
παρακολουθείστε προσεκτικά κατά τη διάρκεια και μετά τη μελέτη αυτή. Παρόλο που η νέα θεραπεία μπορεί να προσφέρει οφέλη σε σχέση με τις υπάρχουσες θεραπείες, είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι ορισμένες νέες θεραπείες διαπιστώνεται ότι δεν είναι τόσο καλές όσο οι υπάρχουσες θεραπείες ή ότι έχουν παρενέργειες που υπερτερούν των οφελών ClinicalTrials.gov, 2019).

Οι κλινικές δοκιμές συμβάλλουν στη βελτίωση των γνώσεων σχετικά με τις ασθένειες και στην ανάπτυξη νέων θεραπειών – μπορεί να υπάρχουν πολλά οφέλη από τη συμμετοχή. Έχετε το δικαίωμα να αποδεχτείτε ή να αρνηθείτε τη συμμετοχή σε μια κλινική μελέτη χωρίς συνέπειες για την ποιότητα της θεραπείας σας. Εάν ο γιατρός σας δεν σας ρωτήσει σχετικά με τη συμμετοχή σε κλινική μελέτη και θέλετε να μάθετε περισσότερα σχετικά με αυτήν την επιλογή, μπορείτε να ρωτήσετε τον γιατρό σας εάν υπάρχει μελέτη για τον τύπο του καρκίνου σας που λαμβάνει χώρα κοντά σας (ClinicalTrials. gov, 2019).

Ο Ευρωπαϊκός Ιατρικός Σύλλογος διαθέτει μητρώο όλων των ευρωπαϊκών κλινικών μελετών. Μπορείτε να το βρείτε εδώ:
https://www.clinicaltrialsregister.eu.

ΠΗΓΗ: ESMO. WHO BLADDER FACTS

Η διάγνωση του καρκίνου, καθώς και η θεραπεία και οι παρενέργειες, μπορούν να σας επηρεάσουν συναισθηματικά για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας σας, αλλά υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να ελαχιστοποιήσετε τις επιπτώσεις στην ψυχική σας υγεία. Μπορεί να σας φανεί χρήσιμο να εκπαιδεύσετε τον εαυτό σας σχετικά με όλες τις πτυχές του καρκίνου και της θεραπείας σας, ώστε να μπορείτε να κατανοήσετε πλήρως τις μακροπρόθεσμες αλλαγές που βιώνετε. Μην φοβάστε να ζητήσετε από το γιατρό σας να σας εξηγήσει τα πράγματα αρκετές φορές για να βεβαιωθείτε ότι είστε πλήρως ενημερωμένοι. Έχοντας μια ειλικρινή συζήτηση με τον χειρουργό σας πριν υποβληθείτε σε χειρουργική επέμβαση μπορεί να σας βοηθήσει να προετοιμαστείτε για τις μακροπρόθεσμες φυσικές αλλαγές.

Μιλώντας σε άλλους ανθρώπους για τα συναισθήματα και τις εμπειρίες σας μπορεί να σας βοηθήσει να επεξεργαστείτε τις αλλαγές – μερικοί άνθρωποι επιλέγουν να μιλήσουν με την οικογένεια και τους φίλους, ενώ άλλοι προτιμούν να μιλήσουν με έναν εκπαιδευμένο επαγγελματία, όπως έναν ογκολογικό νοσηλευτή ή κάποιο άλλο ειδικό θεραπευτή. Μερικοί ασθενείς βρίσκουν χρήσιμο να μιλήσουν με άτομα που έχουν περάσει μια παρόμοια εμπειρία – ο γιατρός ή ο νοσηλευτής σας θα είναι σε θέση να σας πει εάν υπάρχει κάποια
ομάδα υποστήριξης στην περιοχή σας. Εάν δεν υπάρχει ομάδα υποστήριξης στην περιοχή σας, μπορείτε να εξετάσετε το ενδεχόμενο να δημιουργήσετε το δικό σας δίκτυο (ανατρέξτε στην ενότητα «Ομάδες υποστήριξης» για περισσότερες πληροφορίες).

Για περισσότερες πληροφορίες και συμβουλές σχετικά με το πώς να ανακτήσετε τη ζωή σας όσο το δυνατόν περισσότερο μετά τη θεραπεία για καρκίνο, δείτε τον οδηγό ασθενών της ESMO για την επιβίωση (https://www.esmo.org/for-patients/patient-guides/survivorship).

ΠΗΓΗ: ESMO. WHO BLADDER FACTS

Μετά τη θεραπεία για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης, ο γιατρός σας θα κανονίσει τα ραντεβού παρακολούθησης για να διασφαλίσει ότι τυχόν υποτροπή θα διαγνωσθεί και θα αντιμετωπισθεί έγκαιρα και ότι οι μακροχρόνιες παρενέργειες αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά.

Ο γιατρός σας θα σας ενημερώσει πόσο συχνά πρέπει να είναι τα ραντεβού παρακολούθησης. Το χρονοδιάγραμμα διαφέρει μεταξύ περιοχών. Κατά τη διάρκεια αυτών των ραντεβού, μπορεί να υποβληθείτε σε κυστεοσκόπηση ή και αξονική τομογραφία.

Τι γίνεται αν χρειαστώ περισσότερη θεραπεία;
Παρά την καλύτερη δυνατή θεραπεία κατά τη διάγνωση, υπάρχει πιθανότητα να επιστρέψει ο καρκίνος σας. Ο καρκίνος που επανεμφανίζεται ονομάζεται υποτροπή. Η θεραπεία που θα σας προσφερθεί εξαρτάται από την έκταση της υποτροπής, την προηγούμενη θεραπεία σας και τη γενική σας υγεία. Συνήθως, οι υποτροπές του καρκίνου της ουροδόχου κύστης αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο όπως ο μεταστατικός καρκίνος της ουροδόχου κύστης, αλλά ο γιατρός σας θα συζητήσει μαζί σας όλες τις θεραπευτικές επιλογές.

Φροντίζοντας την υγεία σας
Αφού έχετε κάνει θεραπεία για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης, μπορεί να αισθάνεστε πολύ κουρασμένοι σωματικά και συναισθηματικά. Δώστε χρόνο στο σώμα σας να ανακάμψει και βεβαιωθείτε ότι ξεκουράζεστε αρκετά, αλλά δεν υπάρχει λόγος να περιορίσετε τις δραστηριότητές σας εάν αισθάνεστε καλά. Είναι σημαντικό να φροντίζετε καλά τον εαυτό σας και να έχετε την υποστήριξη που χρειάζεστε.

Οι ακόλουθες οκτώ συστάσεις μπορούν να αποτελέσουν μια καλή βάση για έναν υγιεινό τρόπο ζωής μετά τον καρκίνο (Wolin et al., 2013):
• Μην καπνίζετε
• Αποφύγετε το παθητικό κάπνισμα
• Ασκηθείτε τακτικά
• Αποφύγετε την αύξηση βάρους
• Διατηρήστε υγιεινή διατροφή όσο είναι δυνατόν
• Μην πίνετε αλκοόλ
• Μείνετε συνδεδεμένοι με φίλους, οικογένεια και άλλους επιζώντες καρκίνου
• Να μην χάνετε τα τακτικά σας τσεκ-απ

Ένας υγιεινός, δραστήριος τρόπος ζωής θα σας βοηθήσει να ανακάμψετε σωματικά και ψυχικά. Η υγιεινή διατροφή και η τακτική άσκηση είναι βασικά μέρη ενός υγιεινού τρόπου ζωής, βοηθώντας σας να διατηρήσετε τη φυσική σας κατάσταση και να αποφύγετε την αύξηση βάρους. Είναι πολύ σημαντικό να ακούτε προσεκτικά τις συστάσεις του γιατρού ή του νοσηλευτή σας και να τους μιλάτε για τυχόν δυσκολίες που αντιμετωπίζετε με την άσκηση.

Είναι επίσης σημαντικό να μην αλλάξετε τη διατροφή σας ή να ξεκινήσετε ένα νέο πρόγραμμα άσκησης χωρίς να μιλήσετε πρώτα με το γιατρό ή το νοσηλευτή σας.

ΠΗΓΗ: ESMO. WHO BLADDER FACTS

Στην Ευρώπη, υπάρχουν ομάδες υποστήριξης ασθενών, οι οποίες
βοηθούν τους ασθενείς, τους φροντιστές και τις οικογένειές τους να κατευθυνθούν σωστά στο τοπίο του καρκίνου της ουροδόχου κύστης.

Μπορούν να είναι τοπικές, εθνικές ή διεθνείς και εργάζονται για να
διασφαλίσουν ότι οι ασθενείς και οι φροντιστές λαμβάνουν κατάλληλη και έγκαιρη φροντίδα και εκπαίδευση. Αυτές οι ομάδες μπορούν να σας προσφέρουν τα εργαλεία που μπορεί να χρειαστείτε για να κατανοήσετε καλύτερα την ασθένειά σας και να μάθετε πώς να την αντιμετωπίζετε, ζώντας με την καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής.

Ο Παγκόσμιος Συνασπισμός Ασθενών με Καρκίνο της Ουροδόχου Κύστης είναι μια παγκόσμια κοινότητα οργανώσεων ασθενών
αφιερωμένη στη βελτίωση της ζωής των ατόμων που πάσχουν από καρκίνο της ουροδόχου κύστης. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον Παγκόσμιο Συνασπισμό Ασθενών με Καρκίνο της Ουροδόχου Κύστης και για να βρείτε ομάδες υποστήριξης στη χώρα σας, επισκεφθείτε τη διεύθυνση: https://worldbladdercancer.org

Είναι σημαντικό οι ασθενείς να μην αισθάνονται μόνοι. Επομένως, εάν δεν υπάρχει ομάδα υποστήριξης στην περιοχή σας, μπορείτε να
εξετάσετε το ενδεχόμενο να δημιουργήσετε το δικό σας δίκτυο επικοινωνώντας με άλλους ασθενείς με καρκίνο της ουροδόχου κύστης.

Ο Παγκόσμιος Συνασπισμός Ασθενών με Καρκίνο της Ουροδόχου κύστης μπορεί να παρέχει συμβουλές για το πώς να το κάνετε αυτό.

ΠΗΓΗ: ESMO. WHO BLADDER FACTS

Ομάδες του ΚΕΦΙ